ترشیاتی دیل یەکێکە لەو خواردنەی سۆر و بەهێزە کە گەورەترین جێگەی هەیە لە مێزەکانی کوردی. ئەم خواردنە تەنها خۆشحاڵکەرە بۆ دەم و زمان نەهەڵدەوێت، بەڵکو سەروشتی لەخۆدەگرێت کە چەندین بەرزگرە و تایبەتمەندیی تندرستی هەیە. لەم بابەتەدا، بە تەواوی دەستپێکردن و ڕێنمایی دروستکردنی ترشیاتی دیل بە شێوەیەکی سادە و خانەیی دەناسێنین.
ئامادەکردنی بەرەوپێش: ئەو شتانەی پێویستە
بۆ ئەوەی ترشیاتی دیلێکی بێچەون و بەرز بەدەستبهێنین، پێویستە ئامادەکارییەکان بە وردی بکرێن. ئەمانە خشتەی پێویستە:
-
١ کێلو دیل (سەرەتا باش پاک بکرێ و لەناو داخرابێت)
-
٢ کاشوک خۆری نمکە گەورە
-
١ کاشوک خۆری زەردەچوو
-
١/٢ کاشوک خۆری فلفلە سور
-
٢ کاشوک خۆری سێری کوژراو
-
١ کاشوک خۆری زێت
-
ئاوی گەرمی پشوو
-
چەند دارەی بڕوین
بەشی یەکەم: پاککردن و گەرماپێکردنی دیل
-
دیلەکان بە وردی بشۆین بە ئاوی سارد و قەبارەکانیان بڕین.
-
لەسەر گاز بەرز بگرنەوە لەگەڵ ئەوەی کەمێک ئاوی گەرمی زۆر تێدایە.
-
بە تێکردنی گەرمی یەک گەورەی خۆرماوی بۆ ١٥-٢٠ خولەک، ئاسان دەکرێت بۆ سەرنەخۆی کردن و بەرزکردنەوەی تەمە.
بەشی دووەم: چڕکردنی دیل
-
دیلەکان لە ئاودا دەربهێنن و بەسووک بە تەوالەی پاکی داجیرەوە بۆ بەرز کردن.
-
لە کاسێکدا، زەردەچوو، فلفلە سور، سێر، زێت و نمک تێدا تێبکەین و خەمڵێنین تاکوو تەمەیەکی یەکگرتوو دروست ببێت.
-
دیلەکان بەرز بگرنە ناو ئەم تەمەمەدا و بە باشی هاو بە هاو ڕەق بگرن تاکوو بە تەواوی چڕ بکرێن.
بەشی سێیەم: خەزنکردن و پەیوەندیدانی تەمە
-
جارێکی تر دیلەکان بە مەلانەیەوە لە جارەکانی چەو دەخرێن.
-
ئاوی گەرمی پشوو بە ئاستی سەر دیلەکان زیاد بکرێت تاکوو لەسەر بپوشێت.
-
جارەکەی بە باشی داخراو بێت بە کەلەپوور یان پلاستیکی پەخشی.
-
بەم شێوەیە بۆ ٣ تا ٥ ڕۆژ تێپەڕان بدەین لە جێگای گەرمی نەخۆش، بەڵام نە زۆر سارد.
تێبین و شیکارییەکان بۆ تەمەی تر و خۆشحاڵ
-
زیادکردنی تێماتە: ئەگەر دەتەوێت تەمەی تریشێکی سۆرتر بەدەستبهێنیت، دەتوانیت کەمێک سۆسی پێپەر یان سۆسەی ترشی تەمەی پێویست تێبکەیت.
-
دەبێت جارەکان خاو و پاک بن، چونکە گەرەکی جارێکی ناپاک ئەکرێتە هۆی نەماوی ترشی.
-
یەکجار مەلا بە گوڵەمێوەی بەی زەردەچوو بکە بۆ ئەوەی تەمەیەکی جیاوازی بەھێنیتە ناو.
کاتی گرتنی ترشی دیل
-
دەبێت ترشیەکە لە ٣ تا ٥ ڕۆژی یەکەمدا تاقیبکرێت.
-
ئەگەر لەسەر ناویەکی بەرزدا شەل بە شەل نەبوو و ڕەنگی گەرم گرت، ئاماژەیە بۆ ئامادەبوونی.
-
ئەم ترشییە دەکرێ بەرهەمی ئەنجام بدەیت لەگەڵ کباب، برنج، یان خواردنە کوردییەکان.
فایدەیەکی تندرستیی ترشیاتی دیل
١. ڕێکخستنی هەزمە
ئەسیدەکان و فەرمیندەکانی ترشیاتی دیل یارمەتی زۆری دەدەن بە هەزمی خۆراک. بە تایبەتی سێری ناوخۆیدا بە شێوەیەکی سەنتری یارمەتی هەزمیی دادەن.
٢. جیاکردنەوەی مایکرۆب و باکتریای خراپ
ترشیاتی دیل بەهۆی ئەوەی تەمەی توند و زەردەچوو و فلفلە سور تێدایە، دەتوانێت بە شێوەیەکی خۆراوی خۆشبێن لە جەهەتی پاكکردنی ڕووی ناوخۆ.
٣. زیادکردنی تەمەی خوا
لە سەروەی تەنها خواردنێکی زیندوو، ترشیاتی دیل پڕە لە ئەنتی ئۆکسیدەنتەکان کە یارمەتی بەرزبوونی کارەکردنی بەرەبەرەکانی شەو دەدەن.
وەرگرتنەوەی ترشیاتی دیل بە شێوەیەکی بەرز و نایاب
ئەگەر دەتەوێت ترشیەکە بە تەمەی جیاوازتر بیکەیتەوە، دەتوانیت ئەم شتانە تێبکەیت:
-
چەن گوڵەی دەڕچین بۆ بەرزکردنەوەی بونی ترشی
-
١-٢ دەنک کەڵەف بۆ تەمەی توند و نەرم
-
تەنگەوار یاخود سەوزەی شەو بۆ یەکگرتنەوەی تەمە
هەڵەیە جگە لەوانەی دروستکردن
-
نابە دیلەکانی تەواوی نەشۆن
-
جاری ناپاک بەکاربێت
-
زۆر ئاوی خۆڕاو زیاد بکرێت
-
دەنگ دان بە جارێکی چەپ و خراب
کورتەیەك
دروستکردنی ترشیاتی دیل لە ماڵەوە گەرچی دیاری دەکاتە شتێکی هەناسەگیر، بەڵام بە شێوەیەکی سادە و لەگەڵ ڕێنماییە ڕەچاوکراوەکان دەکرێت خواردنێکی ناوازە و بەرزبوونەوەی مێزەی کوردی بکەیت. نایابترین بەرەوپێچی ئەمە ڕەزا و تەمەی خوێندنییەکی خۆشە کە هیچ تاکەکەسێک ناتوانێت ڕەتی بکا.
کۆتایی
بە هاوبەشییەوە، دەتوانین بە ئاسانترین ڕێگا ترشیاتی دیل دروست بکەین. لە ماڵەوە بیکە، بە گەرمی و خۆشحاڵی خواردنێکی تۆمار کراو دابنێ و لەگەڵ خێزانەوە بەربگرە. پەیوەندیدانی تەمەی سۆر، سێر، زەردەچوو و نمک لەگەڵ دیل، ئەو گەورەیەتیە دەدات کە دەبێت هەرگەز لەسەر مێزەکانمان نەکەم بێت.